Bilindiği üzere, Ufuk Avrupa Programında sanayi odağındaki çağrılar daha çok Dijital, Endüstri ve Uzay Kümesinde yer almaktadır. Diğer taraftan, Avrupa Komisyonunun benimsemiş olduğu sanayide enerji sistemleri entegrasyonu stratejisi doğrultusunda ise İklim, Enerji ve Mobilite Kümesinde de 2021 yılı kapsamında iki çağrı açılmıştır. Çağrılar çerçevesinde hayata geçirilecek projeler vasıtasıyla, sanayide enerji verimliliğinin sağlanması ve aynı zamanda yenilenebilir enerji kaynaklarının bu alana daha çok entegre edilmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamda, belirli bir olgunluk seviyesine erişmiş teknolojilerin, teknik ve ekonomik yapılabilirliğinin görülmesi, değerlendirilmesi ve test edilmesi beklenmektedir.
“HORIZON-CL5-2021-D4-01-04: Full-scale demonstration of heat upgrade technologies with supply temperature in the range 90 - 160°C” çağrısı sanayide, endüstriyel atık ısının geri kazanılmasını ve özellikle bu atık ısının örneğin ısı pompaları kullanılarak daha yüksek sıcaklıklara yükseltilmesini ele almaktadır. Çağrı başlığı altında sunulacak olan proje önerilerinde, sadece atık ısı değil, aynı zamanda ortam ısısı ve hatta güneş ısısı da entegre edilebilir.
Çağrı kapsamının genel çerçevesi;
- Hedef endüstriyel süreçlerin belirlenmesi;
- Enerji verimliliği ve emisyonlar açısından ekonomik uygulanabilirliğin ve etkilerin değerlendirilmesi,
- Ekonomik ve teknik performansı iyileştirmek amacıyla ısı yükseltme sistemleriinin optimize edilmesi,
- Bileşenler ve sistem seviyelerinde tasarım araçlarının geliştirilmesi/iyileştirilmesi,
- En az bir endüstriyel sektörde bir endüstriyel uygulamada sistemin uzun vadeli tam ölçekli gösteriminin gerçekleştirilmesi,
- En az 4 endüstriyel sektöre uyarlanmış ısı yükseltme sistemlerinin teknik ve ekonomik yaşam döngüsünün değerlendirilmesi olarak belirlenmiştir.
Çağrı kapsamında hayata geçirilecek projelerden beklenen uzun vadeli sonuçlar (Expected Outcome) ise;
- 90 – 160 °C (lavabo) sıcaklık aralığında, yenilenebilir ısı kaynaklarından (örneğin güneş enerjisi), ortam ısısından veya endüstriyel atık ısıdan elde edilen faydalı ısının çeşitli endüstriyel proseslerde kullanımını sağlamak amacıyla endüstriyel ısı yükseltme sistemlerinin tam ölçekli (0.5-10MWth) gösteriminin yapılması,
- Daha fazla endüstriyel süreci kapsayacak şekilde ekonomik ve teknik performansların iyileştirilmesi ve mevcut/geliştirilmiş süreçlere uyum sağlanması,
- İlgili endüstriyel sektörlerde çağrı konusu özelinde farkındalığın oluşturulması.
“HORIZON-CL5-2021-D4-01-05: Industrial excess (waste) Heat-to-Power conversion based on organic Rankine cycles” çağrısı, genel çerçevede, atık ısı kullanımı, bu ısıdan elektrik enerjisinin elde edilmesi ve Organik Rankine Döngüsüne (ORC) dayalı bir endüstriyel ısı-güç dönüşüm sisteminin oluşturulmasına yöneliktir. Çağrı kapsamında, elektrik enerjisi üretiminin sağlanması yoluyla şebekeler üzerindeki yükün azaltılması ve şebeke dengelemesinin kolaylaştırılması amaçlanmaktadır. Sunulacak olan proje önerilerinin, mevcut çözümlere kıyasla daha düşük bir maliyet sunması ve endüstriyel ortamda, en az 2 MW çıkış gücüne sahip olması beklenmektedir. Ayrıca, oluşturulacak sisteme, ısı depolama sistemlerinin de dahil edilmesi mümkündür. Bu hedefe ulaşmak için beklenen başlıca unsurlar ise:
- Bileşen seviyesinde ve sistem seviyesinde tasarım araçlarının geliştirilmesi/iyileştirilmesi,
- En az 4 enerji-yoğun sektör için uyarlanmış olan ısı-güç sistemlerinin teknik ve ekonomik yaşam döngüsü değerlendirmesinin yapılması,
- Enerji tasarrufu yönüyle, ısı geri kazanımı konusunda çalışan sanayi ile elektrik üretim sektörünün değerlendirilmesi,
- Teknik ve ekonomik faydaların, özellikle (ancak yalnızca değil) ilgili Horizon Europe özel-kamu ortaklıklarının topluluklarına yaygınlaştırılması.
Çağrı kapsamında hayata geçirilecek projelerden beklenen uzun vadeli sonuçlar (Expected Outcome) ise;
- Sanayide ısı geri kazanımı ve bu kazanımın elektriğe dönüşümü noktasında daha fazla endüstriyel sürecin konuşlanmasına olanak tanıyan, teknik ve ekonomik anlamda iyileştirilmiş Organik Rankine Döngüsü'ne dayalı sistemlerin geliştirilmesi,
- Organik Rankine Döngüsüne dayalı sistemlerdeki zorluklar ve faydalar hakkında daha iyi bir farkındalığın oluşturulması.
19 Ekim 2021 tarihinde kapanacak olan çağrılara ilişkin güncel detaylara Avrupa Komisyonu Funding and Tenders Portalı üzerinden ulaşabilirsiniz. Bu çerçevede, HORIZON-CL5-2021-D4-01-04 çağrısına ilişkin detaylar için lütfen buraya; HORIZON-CL5-2021-D4-01-05 çağrısına ilişkin detaylar için ise lütfen buraya tıklayınız.
Proje başvuruları Avrupa Komisyonunun “Funding and Tenders” sayfası üzerinden yapılmaktadır. Bahse konu çağrıya koordinatör veya ortak olarak başvuru yapılabilmektedir.
Başvurunun yapılabilmesi için Funding and Tenders Portala üye olunması ve PIC numarası alınması beklenmektedir. İlgili başvuru ve referans dokümanları Komisyonun sitesinde yer almaktadır. Kurulacak olan konsorsiyumlarda, Başvuru Dokümanının koordinatör adayı kuruluş tarafından doldurulması talep edilmek ile birlikte proje ortağı adaylardan bu aşamada yapılması istenen bir gereklilik bulunmamaktadır.
Proje Ortağı bulmak/olmak için Portalda yer alan Partner Search sayfasından, ilgilenilen çağrı özelinde ya da daha farklı parametreler ile aramalar yapılarak kurulacak proje ortağı aramasında bulunulabilmektedir. Ortak arama seçeneğine aynı zamanda, çağrı duyurularının yapıldığı sayfa üzerinden de ulaşılabilmektedir. İlgilenilen çağrı duyurusu tıklandığında açılan pencerenin sol tarafında yer alan Partner Search seçeneğine gidildiğinde söz konusu çağrı özelinde ortak arayan/projelere ortak olmak isteyen kurum ve kuruluşlara dair bilgilere erişim sağlanabilmektedir.
Diğer taraftan herhangi bir çağrı kapsamında Koordinatör olarak başvuru yapılması planlanıyorsa, TÜBİTAK Koordinatörlüğü Destekleme Programı’ndan yararlanabilirsiniz. Ancak, etkinlik son başvuru tarihinden en geç 45 güne kadar Destek Programına başvurulması gerekmektedir. Bu çerçevede, 19 Ekim 2021 tarihinde kapanacak olan çağrılar kapsamında söz konusu programa başvurmak için son tarih 3 Eylül 2021’dir. Detaylı bilgi için lütfen tıklayınız.
Son olarak, 5-6 Temmuz 2021 tarihleri arasında Avrupa Komisyonu uzmanları tarafından, Küme 5 özelindeki çağrılara ilişkin önemli bilgilere yer verilen Ufuk Avrupa Küme 5 Bilgi Günü Etkinliği kapsamında Hedef 4 dahlindeki 2021 çağrılarına ilişkin video kayıtlarına ise buradan ulaşabilirsiniz.
Söz konusu çağrılar ile ilgileniyor ve/veya ortak arama sürecindeyseniz linkte yer alan ilgi formunun doldurularak ncpenergy@tubitak.gov.tr adresi ile paylaşabilirsiniz. İlgili irtibat noktaları olası koordinatör adayları ile formu paylaşarak sizler adına konsorsiyum belirleme faaliyetlerinde bulunabilirler.
