OXYTRAIN Projesi akademik ve akademik olmayan kuruluşları bir araya getirerek biyokimya, enzim mühendisliği ve biyoteknoloji alanlarını yaklaştırmayı hedeflemektedir. Bu hedefi gerçekleştirirken...
Bilimsel Çıktı/Ürün/Kazanım
Bu projede enzimlerin biyoteknolojik potansiyelerinin ortaya çıkarılması, geliştirilmesi ve endüstriyel süreçlere kazandırılması amaçlanmaktadır. Enzimlerin çeşitli kimyasal reaksiyonları katalize etme yeteneği doğrultusunda endüstride kullanılan kimyasalların yerini alması gün geçtikçe ilgi çekici hale gelmektedir. Bu nedenle, farklı endüstri gruplarına hitap edecek enzim gruplarının çalışma mekanizmalarının ortaya çıkarılması gerekmektedir. Bu amaçla günümüzde genetik mühendisliği alanındaki gelişmelerden faydalanılarak, OXYTRAIN projesinde çeşitli enzim gruplarının gücü keşfedilecek ve geliştirilecektir. Proje dahilinde ilgili her bir enzim grubu, tekstil, farmasötik ve biyorafineri gibi farklı alanlarda sektöründe öncü endüstriyel firmaların proseslerinde kullanılabilir hale getirilecektir. Bu şekilde endüstride üretim süreçlerinde kullanılan kimyasalların yerini doğada bol miktarda bulunan biyokatalizörler olan enzimler alacaktır.
Küresel Ölçekli Büyük Sorunlarla Mücadele
Dünya çapında endüstride kullanılan kimyasallar ve bu kimyasalların hem operatöre hem de çevreye etkileri her ne kadar minumum düzeyde tutulsa da önemli bir tartışma konusudur. Çevresel sürdürülebilirlik çerçevesi altında önemli sanayi kuruluşları kullanılan kimyasalların çevreye salınımına dikkat etmeye başlamıştır. Bu amaçla kullanılan kimyasalların nispeten zararsız alternatiflerinin kullanılması gerekliliği ortaya çıkarılmış ve ilgili kuruluşlar tarafından denetimler başlatılmıştır. Ancak bu uygulama bütün endüstri alanlarında gerekli kimyasalın zararsız alternatifi olmaması nedeniyle maalesef gerçekleştirilememektedir. Bu sorun göz önüne alınarak dünya çapında etkili olacak bir çözüm gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Kimyasal reaksiyonlarda kullanılan maddeler yerine reaksiyonları katalizleme yeteneğine sahip olan enzimlerin kullanımının çevresel sürdürülebilirlik üzerine en etkili çözüm olacağı düşünülmektedir. Bu proje kapsamında alanlarında öncü kuruluşlarda çeşitli enzim gruplarının ürün üretimi proseslerine entegrasyonu ile kimyasal kullanımının azaltılacağı savunulmakta ve enzimlerin kullanıldığı daha çevreci proseslere dönüştürülmesi amaçlanmaktadır. İSKO bünyesinde çeşitli proseslerde kulllanılan kimyasalların yerini alacak enzimler ile çevresel sürdürülebilirlik daha etkin bir şekilde sağlanacaktır.
Endüstriyel İnovasyon (Ürün ve süreçler yanında hizmetlerdeki inovasyon da dâhil)
Enzimlerin endüstriyel entegrasyonunu geliştirecek olan bu proje kapsamında endüstri, genetik mühendisliği ve biyokimya yaklaşımları ile geliştirilen enzimlerin uygulama aşamalarını üstlenecektir.
Bu amaçla endüstri özellilkle 3 konuda projeye katkıda bulunacaktır:
- Her bir endüstriyel partner kendi üretim sürecinde enzimlerin kullanılacağı daha çevreci yeni bir süreç geliştirecektir.
- Proje çıktısının endüstride kullanımına uygun olacak şekilde gerekli parametreleri belirleyecektir.
- Bu parametrelerin endüstriyel uygulanabilirliğini ve maaliyetini değerlendirecektir.
İSKO, proje sonucunda yeni enzimatik süreçler kullanacaktır. Bu süreçler sentetik indigonun indigenmesi için gerekli olan zararlı kimyasalların kullanımını ortadan kaldıracak ve böylece çevresel sürdürülebilirlik doğrultusunda daha çevreci-temiz bir teknolojik süreç ortaya çıkarılacaktır.
Ulusal Politika ve Stratejilerde Araştırmadan Kaynaklanan Değişiklikler
Bu proje, dünya çapında tartışılan ama uygulamada yeterli önemin verilmediği bir konu olan enzimlerin biyoteknolojik özelliklerinden yararlanılması ve endüstriye entegrasyonunu gündeme getirerek ülkemizin adını duyuracak, gerek ülkemizde gerekse uluslararası boyutta farklı sanayi kuruluşlarında bu süreçlerin kullanımını teşvik edici bir yerde olacaktır. Bu şekilde çevresel sürdürülebilirlik çerçevesinde enzimatik süreçlerin ülkemizde tam anlamıyla birçok sanayi kuruluşunda kullanımına ışık tutacaktır.
Yurtdışına Bağımlılığa ve Cari Açığa Etkisi
OXYTRAIN projesinin çıktısı yurtdışına olan bağımlılığı azaltacak ve ülke ekonomisine katkı sağlayacaktır. Çevreci süreçlerin ortaya çıkarılması ile daha fazla değere sahip olan ürünler oluşturulacak ve bu da ülkemize katkı sağlayarak yurtdışına bağımlılığı azaltacaktır. Bununla birlikte, proje esnasında yapılacak bilgi transferleri doğrultusunda benzer alanlar başta olmak üzere daha inovatif düşünmeye teşvik edecek alt yapı kazandırması ve gelecekte yeni projelerde bu tecrübelerden yararlanılması ile indirekt olarak ülkemizin yurt dışına olan bağımlılığı azaltılacaktır. Proje beklenen çıktılarla sona erdiğinde, Türkiye kesinlikle bilgi transferi gerçekleştirmiş olacak, böylece projenin dolaylı yollardan cari açığa katkısı bulunacaktır.
Meslekî Becerilerin ve Profesyonel Yeteneklerin Geliştirilmesine Katkısı
OXYTRAIN projesinde akademi ve endüstri bir arada çalışarak çeşitli enzimlerin gücünü ve uygulanabilirliğini ortaya koyacaktır. Bu proje kapsamında mesleki becerilerin geliştirilmesi iki farklı amaç doğrultusunda sağlanacaktır: endüstride çalışan grup akademik bakış açısını öğrenecek ve projede sanayi ayağının yürütülmesinde görev alan araştırmacılar endüstriye uyum sağlayarak üretim hakkında bilgi sahibi olacaktır. Ülkemizi dünya çapında temsil eden önemli bir denim üretici olan İSKO, proje kapsamında akademik-bilimsel düşünmeyi öğrenecek; bilimsel yaklaşımların gerekliliğini, enzim mühendisliği ve biyoteknolojik gelişmeler doğrultusunda benimseyecek ve sürdürülebilirlik konusunda kapsamlı bir bakış kazanacaktır. İSKO kapsamıda görev alacak araştırmacılar ise endüstride proje yürütücülüğü, üretim hattında zamanın önemi ve karşılaşılan engeller hakkında bilgi sahibi olacak, böylece akademi ve endüstri arasındaki farklılıklar hakkında profosyonel bakış açısı kazanacak, proje ve eğitimi sonrasındaki kariyerinde bu tecrübelerinden yararlanabilir hale gelecektir. Bu proje akademik yeterliliği olan araştırmacıların endüstriye kazandırılmasını teşvik edici bir rol oynamaktadır. Böylece bilimsel inovasyonun endüstride uygulanabilirlik oranı arttırılacaktır. Konsorsiyum partnerleri arasında yapılacak bilgi alışverişi ile araştırmacıların ve alanında uzman kişilerin farklı alanlar başta olmak üzere teknik bilgilerinin daha da geliştirileceği düşünülmektedir. Bu amaçlar doğrultusunda ülkemiz başta olmak üzere sanayi ve akademi işbirliği sağlanarak kapsamlı projelerin geliştirilmesi doğrultusunda mesleki becerilerin bireylere kazanımı planlanmaktadır.
İnsan Kaynağının Geliştirilmesine Katkısı
Proje konsorsiyumunun ana hedefi enzimlerin endüstriyel uygulanabilirliği üzerine yeterli bilgi ve yeteneğe sahip, yenilikçi ve girişimci niteliklerde yeni nesil araştırmacılar yetiştirmektir. Bu amaçla farklı disiplinler biraraya getirilerek sektörler arası bir proje planı oluşturulmuş olup tekstil, farmasötik ve biyorafineri alanlarında olmak üzere toplam 12 araştırmacı alanlarında uzman ekipler tarafından eğitilecektir. Kurulan bu ortaklık ve kapsamlı bir çalışmanın ortaya konması için görevlendirilen bu araştırmacılar arasında gerçekleştirilecek olan bilgi transferi sayesinde geniş bir vizyona sahip uzman araştırmacılar yetiştirilecektir.
